Một trong những khía cạnh nguy hiểm và hấp dẫn nhất của tiền điện tử là tính chất dễ biến động của ngành. Thị trường tiền điện tử luôn mở cửa, điều đó có nghĩa là những dao động không ổn định này có thể xảy ra vào bất kỳ khoảng thời gian nhất định nào. Mặc dù điều này có thể tốt cho các nhà giao dịch, nhưng nó cũng có thể gây ra các vấn đề, chẳng hạn như thanh lý giao dịch.
Thanh lý là một trong những mối đe dọa chính đối với các nhà giao dịch tiền điện tử giao dịch bằng đòn bẩy. Bài viết này sẽ giải thích thanh lý là gì, tại sao nó xảy ra và có những loại thanh lý nào. Các nhà giao dịch đang nghĩ đến việc tham gia giao dịch ký quỹ, với các vị thế có đòn bẩy, trước tiên cần tìm hiểu về thanh lý.
Thanh lý tiền điện tử là gì?
Thanh lý là một quá trình có thể xảy ra khi một nhà đầu tư có một vị thế đòn bẩy. Quá trình thanh lý có nghĩa là các nhà giao dịch buộc phải đóng vị thế của họ. Nhà giao dịch có thể bị mất một phần hoặc thậm chí toàn bộ số tiền ký quỹ ban đầu của mình. Nói cách khác, họ không thể đáp ứng các yêu cầu ký quỹ đối với vị thế đòn bẩy. Đơn giản là họ không có đủ tiền và không thể duy trì giao dịch của mình.
Trong tình huống như vậy, sàn giao dịch sẽ tự động đóng vị thế của nhà giao dịch. Thật không may, điều này khiến các nhà giao dịch mất tiền. Mức độ nghiêm trọng của tổn thất phụ thuộc vào số tiền ký quỹ ban đầu và giá giảm.
Tại sao các nhà giao dịch tiền điện tử sử dụng đòn bẩy?
Giao dịch với đòn bẩy cho phép các nhà giao dịch kiếm được lợi nhuận đáng kể ngay cả từ những thay đổi giá thị trường nhỏ nhất. Giao dịch đòn bẩy có nghĩa là các nhà giao dịch chỉ sử dụng một phần tiền của chính họ, phần còn lại được vay từ sàn giao dịch.
Tất nhiên, trước khi cho bạn vay tiền, các sàn giao dịch sẽ yêu cầu tài sản thế chấp. Tài sản thế chấp này được gọi là ký quỹ ban đầu. Tuy nhiên, trong khi tất cả điều này nghe có vẻ rất có lợi, thì sự thật là chúng rất rủi ro. Ngay cả một sai lầm nhỏ cũng có thể dẫn đến mất số tiền đã vay, điều đó cũng đồng nghĩa với việc mất tài sản thế chấp của bạn. Đây là lý do tại sao các nhà giao dịch phải đề phòng những thay đổi giá đột ngột, đó là lúc quản lý rủi ro phát huy tác dụng.
Nếu giá thay đổi đột ngột và bạn không thể đáp ứng các yêu cầu ký quỹ — quá trình thanh lý bắt buộc sẽ diễn ra. Với giao dịch đòn bẩy, điều này có thể xảy ra cực kỳ nhanh chóng, trước khi nhà giao dịch có cơ hội phản ứng.
Trước khi thanh lý tài khoản, các sàn giao dịch thực hiện các cuộc gọi ký quỹ. Lệnh gọi ký quỹ là yêu cầu từ sàn giao dịch để bạn gửi thêm tiền. Khi làm như vậy, bạn có thể ngăn chặn việc đóng vị thế của mình. Tuy nhiên, nếu bạn bỏ qua cuộc gọi ký quỹ hoặc bạn không có tiền để thêm, giao dịch sẽ bị thanh lý.
Thanh lý tiền điện tử xảy ra như thế nào?
Thanh lý xảy ra khi các công ty môi giới hoặc sàn giao dịch đóng vị thế của một nhà giao dịch. Điều này sẽ chỉ xảy ra khi thị trường di chuyển theo hướng ngược lại với giao dịch và nhà giao dịch không còn đáp ứng các yêu cầu ký quỹ. Nói cách khác, tài sản thế chấp của họ quá nhỏ so với rủi ro gia tăng đột ngột.
Khi một tình huống như vậy xảy ra, sàn giao dịch sẽ thực hiện cuộc gọi ký quỹ, mời người giao dịch gửi thêm tiền. Nếu nhà giao dịch chọn không làm điều này, tài khoản của họ sẽ bị thanh lý. Điều này tự động xảy ra khi vị trí của nhà giao dịch đạt đến giá thanh lý.
Ngoài ra, các sàn giao dịch cũng tính phí thanh lý. Đây là điều mà các sàn giao dịch cố tình thực hiện để đảm bảo rằng các nhà giao dịch đóng vị thế của họ kịp thời. Nói cách khác, sẽ tốt hơn cho tất cả mọi người nếu nhà giao dịch đóng vị thế trước khi nó tự động được thanh lý.
Giá thanh lý là bao nhiêu?
Các nhà giao dịch bắt buộc phải biết về giá thanh lý giao dịch của họ. Giá thanh lý là điểm mà tại đó các vị thế đòn bẩy của nhà giao dịch được đóng tự động. Không còn đàm phán hay cơ hội nào nữa và việc thanh lý sẽ tự diễn ra.
Giá thanh lý không phải là giá cố định mà phụ thuộc vào một số yếu tố bao gồm đòn bẩy, giá tiền điện tử, số dư tài khoản còn lại, tỷ lệ ký quỹ duy trì, v.v.
Các loại thanh lý
Có hai loại thanh lý. Sự khác biệt chính giữa chúng liên quan đến mức độ đóng các vị thế giao dịch và liệu việc thanh lý là bắt buộc hay tự nguyện. Hai loại này bao gồm:
Thanh lý một phần
Thanh lý một phần là loại thanh lý diễn ra khi chỉ một phần vị thế của bạn bị đóng. Điều này được thực hiện để giảm rủi ro. Thông thường, đây là thanh lý tự nguyện, trong đó nhà giao dịch không mất toàn bộ cổ phần của họ.
Thanh lý toàn bộ
Một loại thanh lý nghiêm trọng hơn được gọi là thanh lý toàn bộ. Đây là loại liên quan đến việc bán toàn bộ số dư giao dịch của bạn để bù lỗ. Thanh lý toàn bộ thường là thanh lý bắt buộc, có nghĩa là nhà giao dịch không đáp ứng được yêu cầu ký quỹ, ngay cả sau lệnh gọi ký quỹ. Trong tình huống này, sàn giao dịch sẽ phản ứng mà không có thêm cảnh báo nào khác và tự động đóng các vị thế.
Cần lưu ý rằng có một số trường hợp mà quá trình thanh lý có thể dẫn đến số dư âm. Các sàn giao dịch cũng có xu hướng bù đắp những tổn thất như vậy, thường thông qua các quỹ bảo hiểm hoặc các phương pháp khác. Quỹ bảo hiểm là phương pháp phổ biến nhất, tuy nhiên, điều này có nghĩa là các sàn giao dịch sử dụng các quỹ hoạt động như một loại bảo vệ cho chính họ.
Nếu tình hình nghiêm trọng đến mức giá thanh lý vượt quá mức ký quỹ ban đầu, điều này sẽ dẫn đến phá sản. Trong những trường hợp như vậy, quỹ bảo hiểm sẽ bù đắp tổn thất và bảo vệ các nhà giao dịch không bị số dư âm.
Làm thế nào để tránh thanh lý?
May mắn thay cho các nhà giao dịch tiền điện tử, có hai phương pháp chính để giảm thiểu rủi ro bị thanh lý.
1. Xác định tỷ lệ phần trăm rủi ro
Phương pháp đầu tiên để tránh thanh lý liên quan đến tỷ lệ phần trăm rủi ro. Phương pháp này yêu cầu các nhà giao dịch đưa ra quyết định về số tiền mà họ sẵn sàng phân bổ cho giao dịch. Ngoài ra, các nhà giao dịch phải quyết định tỷ lệ phần trăm tài khoản giao dịch mà họ sẵn sàng mạo hiểm. Đây là một phần của giảm thiểu rủi ro. Theo các chuyên gia, các nhà giao dịch chỉ nên mạo hiểm từ 1% đến 3% tài khoản của họ cho mỗi giao dịch. Nếu họ chỉ mạo hiểm 1% tài khoản của mình, họ sẽ phải mất 100 giao dịch liên tiếp để mất tất cả. Ngay cả trong ngành công nghiệp tiền điện tử, đây là một kịch bản rất khó xảy ra.
2. Luôn sử dụng điểm cắt lỗ
Lựa chọn thứ hai là sử dụng lệnh cắt lỗ. Sử dụng điểm cắt lỗ có thể rất hữu ích cho các nhà giao dịch. Nó có thể làm giảm đáng kể số tiền bạn sẽ mất nếu giao dịch gặp trục trặc. Ví dụ, bạn có thể đặt lệnh cắt lỗ ở mức 2% dưới giá vào lệnh. Nếu thị trường đột ngột thay đổi, bạn sẽ bị thua lỗ rất ít.
Đây là một phần quan trọng trong quản lý rủi ro, đặc biệt trong giao dịch ký quỹ. Hãy nhớ rằng, thị trường tiền điện tử là một môi trường rất dễ bay hơi và giá có thể sụp đổ trong vòng vài phút. Nếu bạn không chú ý, bạn có thể dễ dàng bỏ lỡ cơ hội thoát khỏi vị thế của mình một cách an toàn. Đây là lý do tại sao giảm thiểu rủi ro là vô cùng quan trọng để giao dịch an toàn.
Thanh lý tiền điện tử: Mối đe dọa mà các nhà giao dịch phải ghi nhớ
Thanh lý giao dịch thường được thực hiện bởi chính các sàn giao dịch, đó là lý do tại sao quá trình này thường được gọi là thanh lý bắt buộc. Điều này phổ biến trong khi giao dịch với đòn bẩy, đặc biệt khi rủi ro thanh lý khá cao. Thanh lý tiền điện tử có thể dẫn đến thua lỗ cho các nhà giao dịch, đây là lý do tại sao đó là một quá trình mà các nhà giao dịch phải hiểu.
Tất nhiên, rủi ro thanh lý có thể giảm. Có những phương pháp giảm thiểu rủi ro như luôn sử dụng lệnh cắt lỗ. Các phương pháp này có thể hơi tẻ nhạt và gây ảnh hưởng đến trải nghiệm giao dịch, nhưng xét về tổng thể, chúng đáng để được thực hiện.
Câu hỏi thường gặp
Thanh lý tiền điện tử là gì?
Thanh lý tiền điện tử là một quá trình trong đó tài sản của nhà giao dịch được chuyển thành tiền mặt. Điều này xảy ra trong quá trình giao dịch ký quỹ, khi thị trường có một bước ngoặt đột ngột và bất ngờ.
Thanh lý tiền điện tử lớn nhất là gì?
Loại thanh lý tiền điện tử lớn nhất là thanh lý toàn bộ, liên quan đến việc bán toàn bộ số dư giao dịch của nhà giao dịch chỉ để bù lỗ.
Làm thế nào để tránh thanh lý trong tiền điện tử?
Có nhiều cách để tránh thanh lý trong tiền điện tử, bao gồm xác định tỷ lệ phần trăm rủi ro và sử dụng lệnh cắt lỗ.
Thanh lý là tốt hay xấu?
Thanh lý có thể tốt hoặc xấu, tùy thuộc vào bối cảnh. Thanh lý tốt xảy ra khi nhà đầu tư thoát khỏi một vị thế có mục đích để đạt lợi nhuận. Tuy nhiên, nếu đó là một thanh lý bắt buộc, được tiến hành tự động bởi sàn giao dịch — thanh lý đó luôn luôn tồi tệ.
Bitcoin có dễ thanh lý không?
Bitcoin là một trong những tài sản tiền điện tử được giao dịch nhiều nhất. Bitcoin rất dễ bay hơi và giá của nó luôn tạo ra những biến động lớn. Nhờ vậy, Bitcoin có thể được thanh lý dễ dàng trong các thị trường biến động.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm
Nội dung này chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin và có thể sẽ bao gồm các sản phẩm không được cung cấp ở khu vực của bạn. Nội dung này không nhằm mục đích cung cấp (i) lời khuyên hay đề xuất đầu tư, (ii) lời đề nghị hoặc chào mời mua, bán hoặc nắm giữ crypto/tài sản kỹ thuật số hoặc (iii) lời khuyên về tài chính, kế toán, pháp lý hoặc thuế. Tài sản kỹ thuật số/crypto, bao gồm cả stablecoin, có độ rủi ro cao và khả năng biến động mạnh. Bạn nên cân nhắc kỹ theo điều kiện tài chính của mình xem việc giao dịch hoặc nắm giữ tài sản kỹ thuật số có phù hợp hay không. Vui lòng tham khảo ý kiến của chuyên gia pháp lý/thuế/đầu tư để được giải đáp câu hỏi về tình hình cụ thể của bản thân. Thông tin (bao gồm dữ liệu thị trường và thông tin thống kê, nếu có) xuất hiện trong bài đăng này chỉ nhằm mục đích tham khảo thông tin chung. Mặc dù đã hết sức cẩn trọng trong quá trình chuẩn bị dữ liệu và biểu đồ này, chúng tôi không chịu trách nhiệm/trách nhiệm pháp lý đối với các sai sót hoặc thiếu sót được trình bày ở đây.
Giải thích về công cụ phái sinh Bitcoin: Hợp Đồng Futures Kỳ Hạn, Futures Vĩnh Cửu và Quyền Chọn
Phái sinh là chứng khoán hoặc hợp đồng có thể giao dịch với giá trị phụ thuộc vào tài sản cơ sở. Trong hầu hết trường hợp đối với công cụ phái sinh tiền mã hoá, tài sản cơ sở là Bitcoin (BTC), hoặc các loại tiền mã hóa hàng đầu khác.
Nói chung, phái sinh là công cụ tài chính phức tạp, thường có rủi ro cao, hữu ích cho việc quản lý rủi ro thông qua phòng ngừa rủi ro.
Phái sinh truyền thống
Trong khi những thị trường truyền thống đã sử dụng nhiều hình thức phái sinh khác nhau trong hàng nghìn năm, thì các hình thức hiện đại của giao dịch phái sinh có thể bắt nguồn từ những năm 1970 và 1980, khi Sở giao dịch hàng hóa Chicago (CME) và Hội đồng thương mại Chicago (CBOT) giới thiệu hợp đồng futures kỳ hạn.
Các loại công cụ phái sinh phổ biến nhất bao gồm hợp đồng tương lai, hợp đồng kỳ hạn và quyền chọn, dựa trên nhiều loại tài sản, bao gồm cổ phiếu, tiền tệ, trái phiếu và hàng hóa. Với số lượng lớn công cụ phái sinh hiện có, rất khó xác định quy mô của thị trường, ước tính từ hàng nghìn tỷ đến hơn một triệu tỷ USD.
Hợp đồng Futures Bitcoin
Trong số những công cụ phái sinh tiền mã hóa, hợp đồng futures Bitcoin là hợp đồng đầu tiên trở nên phổ biến và vẫn được giao dịch nhiều nhất về khối lượng. Hợp đồng tương lai BTCđã được giao dịch trên các nền tảng nhỏ hơn vào đầu năm 2012, nhưng phải đến năm 2014, nhu cầu ngày càng tăng đã thúc đẩy các sàn giao dịch lớn, cụ thể là CME Group Inc và Cboe Global Markets Inc, tham gia.
Hiện nay, hợp đồng futures Bitcoin là một trong những công cụ được giao dịch phổ biến nhất trong ngành, và các sàn giao dịch hàng đầu như OKX ghi nhận khối lượng giao dịch hằng ngày đạt hàng tỷ USD.
Hợp đồng futures là thỏa thuận giữa hai bên — thường là hai người dùng trên một sàn giao dịch — để mua và bán tài sản cơ sở (trong trường hợp này là BTC) với mức giá đã thỏa thuận trước (giá kỳ hạn), vào một ngày nhất định trong tương lai.
Mặc dù các nội dung chi tiết hơn có thể khác biệt giữa các sàn giao dịch, nhưng hợp đồng futures về cơ bản vẫn dựa trên nguyên tắc - hai bên đồng ý cố định giá của tài sản cơ sở cho giao dịch trong tương lai.
Để thuận tiện, hầu hết sàn giao dịch không yêu cầu người nắm giữ hợp đồng futures nhận tài sản cơ sở thực tế (chẳng hạn như thùng dầu hoặc vàng miếng) sau khi hợp đồng đáo hạn, mà thay vào đó hỗ trợ thanh toán bằng tiền mặt.
Tuy nhiên, hợp đồng futures Bitcoin được thanh toán vật lý, chẳng hạn như hợp đồng do Bakkt - Sàn Giao Dịch Liên Lục Địa (ICE) cung cấp, đang ngày càng phổ biến, vì việc chuyển đổi Bitcoin thực sự có thể được thực hiện tương đối dễ dàng so với hầu hết các loại hàng hóa.
Hợp đồng futures Bitcoin hoạt động như thế nào?
Hãy cùng tìm hiểu giao dịch hợp đồng futures BTC trên OKX. Trước hết, thị trường tương lai hằng tuần chỉ đơn giản là người nắm giữ hợp đồng đang đặt cược vào giá Bitcoin trong một tuần — OKX cũng cung cấp các khoảng thời gian hai tuần một lần, hằng quý và hai quý một lần cho các hợp đồng tương lai.
Vì vậy, nếu Bitcoin đang giao dịch ở mức 10.000 USD hôm nay và Adam tin rằng giá sẽ cao hơn vào tuần tới, anh ấy có thể mởvị thế mua với tối thiểu một hợp đồng (mỗi hợp đồng BTC trị giá tương đương 100 USD) trên thị trường hợp đồng futures hằng tuần của OKX.
Khi ai đó mua và nắm giữ Bitcoin (mua long), họ đang tin rằng giá sẽ tăng cao hơn, nhưng không thể kiếm được lợi nhuận nếu giá giảm. Bán short, hoặc bán tài sản hôm nay với kỳ vọng giá tài sản sẽ giảm vào ngày mai là cách nhà giao dịch kiếm lời từ việc giá giảm.
Trong ví dụ này, chúng ta sẽ giả định Adam mở 100 hợp đồng vị thế mua (100 x 100 USD = 10.000 USD), thể hiện chung cam kết của Adam là mua 1 BTC vào ngày thanh toán vào tuần tới (15:00 thứ Sáu hằng tuần trên OKX, theo giờ Việt Nam) với mức giá đó - 10.000 USD.
Mặt khác, chúng ta có Robbie, người tin rằng giá Bitcoin sẽ thấp hơn 10.000 USD vào tuần tới và muốn bán short. Robbie cam kết bán 100 hợp đồng, hoặc 1 BTC, vào ngày thanh toán tuần tới với mức giá đã thỏa thuận là 10.000 USD.
Adam và Robbie được kết nối với nhau trên sàn giao dịch và trở thành hai bên ký kết hợp đồng futures: Adam cam kết mua 1 BTC với giá 10.000 USD và Robbie cam kết bán 1 BTC với giá 10.000 USD khi hợp đồng đáo hạn.
Giá Bitcoin một tuần sau, vào ngày thanh toán, sẽ quyết định liệu hai nhà giao dịch này lời hay lỗ.
Một tuần trôi qua và Bitcoin đang giao dịch ở mức 15.000 USD. Điều này có nghĩa là Adam, người đồng ý mua 1 BTC với giá 10.000 USD, thu được lợi nhuận từ hợp đồng của mình, kiếm được 5.000 USD. Adam, như đã thỏa thuận, chỉ cần trả 10.000 USD cho 1 BTC, anh ta có thể bán 1 BTC ngay lập tức với giá trị thị trường hiện tại là 15.000 USD.
Mặt khác, Robbie mất 5.000 USD vì phải bán 1 BTC của mình với giá đã thỏa thuận là 10.000 USD, mặc dù hiện tại BTC có giá 15.000 USD.
Tùy thuộc vào tài sản Adam và Robbie đã sử dụng, OKX thanh toán hợp đồng bằng stablecoin Tether (USDT) hoặc BTC, ghi có vào tài khoản của Adam hoặc Robbie với lãi lỗ đã thực hiện.
Vì hợp đồng tương lai phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư, nên các chỉ báo như Tỷ lệ Long/Short BTC có thể cung cấp cái nhìn tóm lược về tâm lý chung. Tỷ lệ Long/Short BTC, so sánh tổng số người dùng có vị thế mua với người dùng có vị thế bán, trong cả hợp đồng tương lai và hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu.
Khi tỷ lệ là 1, số lượng người đang nắm giữ vị thế mua và bán bằng nhau (tâm lý thị trường trung lập). Tỷ lệ cao hơn 1 (nhiều vị thế mua hơn so với vị thế bán) cho thấy kỳ vọng thị trường tăng giá, trong khi tỷ lệ thấp hơn 1 (nhiều vị thế bán hơn vị thế mua) cho thấy kỳ vọng thị trường giảm giá.
Tại sao mọi người mua và bán BTC thông qua hợp đồng tương lai?
Tại sao người dùng lại tham gia hợp đồng tương lai để mua hoặc bán Bitcoin thay vì giao dịch BTC trực tiếp trên thị trường giao ngay? Nhìn chung, câu trả lời cho điều này là quản lý rủi ro và đầu cơ.
Quản lý rủi ro
Hợp đồng tương lai từ lâu đã được sử dụng bởi những người nông dân đang tìm cách giảm thiểu rủi ro và quản lý dòng tiền bằng cách đảm bảo nhận được cam kết về sản phẩm của mình trước thời hạn, với mức giá đã thỏa thuận trước. Vì sản phẩm nông nghiệp có thể mất thời gian chuẩn bị nên nông dân muốn tránh sự biến động giá thị trường và những điều không chắc chắn trong tương lai.
Sự biến động và thay đổi giá của Bitcoin cũng đòi hỏi việc chủ động quản lý rủi ro, đặc biệt đối với những người dựa vào tài sản kỹ thuật số để kiếm nguồn thu nhập đều đặn.
Doanh thu của thợ đào phụ thuộc vào giá Bitcoin và chi phí hằng tháng của họ. Trong khi giá Bitcoin có thể biến động dữ dội mỗi ngày, chi phí phần lớn vẫn cố định, gây khó khăn cho việc dự đoán chắc chắn thu nhập.
Hơn nữa, sự cạnh tranh ngày càng gia tăng trong lĩnh vực khai thác coin tạo ra những thách thức mới không liên quan đến giá, chẳng hạn như dư thừa phần cứng do độ khó tăng lên. Cách duy nhất để thợ đào tiếp tục hoạt động trong môi trường như vậy với rủi ro tối thiểu là phòng ngừa rủi ro bằng các công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai.
Đầu cơ
Tuy nhiên, quản lý rủi ro hoặc phòng ngừa rủi ro khác với đầu cơ, đây cũng là một trong những yếu tố chính thúc đẩy giao dịch hợp đồng tương lai Bitcoin. Vì các nhà giao dịch và đầu cơ muốn kiếm lời từ biến động giá theo cả hai hướng (lên hoặc xuống), nên họ cần có khả năng đặt cược theo từng hướng — mua long hoặc bán short.
Hợp đồng tương lai giúp người dùng bi quan tác động lên tâm lý thị trường, một hiện tượng được Ngân hàng Dự trữ Liên bang San Francisco thảo luận chi tiết trong nghiên cứu của mình với tiêu đề Cách Giao Dịch Hợp Đồng Tương Lai Thay Đổi Giá Bitcoin.
Cuối cùng, hợp đồng tương lai Bitcoin phổ biến vì cho phép sử dụng đòn bẩy, trong đó nhà giao dịch có thể mở vị thế lớn hơn số tiền nạp của mình, miễn là họ duy trì tỷ lệ ký quỹ hợp lý — do sàn giao dịch xác định. Việc sử dụng đòn bẩy không làm thay đổi bất kỳ điều kiện nào liên quan đến công cụ phái sinh và chỉ được dùng để tăng cường rủi ro cũng như phần thưởng.
Khi thị trường tăng giá, hợp đồng tương lai tăng giá trị và có thể bán với giá cao hơn giá giao ngay, và ngược lại. Sự chênh lệch này, được gọi là cơ sở, là chỉ báo hữu ích khác nhằm đánh giá tâm lý thị trường.
Khi cơ sở dương (giá tăng), nghĩa là giá hợp đồng tương lai cao hơn giá giao ngay thực tế. Khi cơ sở âm (giá giảm), điều đó cho thấy giá hợp đồng tương lai thấp hơn giá giao ngay.
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu hoặc hoán đổi vĩnh cửu BTC
Ngoài hợp đồng tương lai tiêu chuẩn đã thảo luận ở trên, thị trường Bitcoin cũng hỗ trợ hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu, là hợp đồng tương lai không có ngày đáo hạn.
Vì không có ngày thanh toán nên cả hai bên đều không phải mua hoặc bán. Thay vào đó, người dùng được phép giữ vị thế ở trạng thái chờ khớp miễn là tài khoản của họ có đủ BTC (tiền ký quỹ) để thực hiện.
Tuy nhiên, trái ngược với hợp đồng tương lai tiêu chuẩn có giá của hợp đồng và tài sản cơ sở dần tương đương nhau khi hợp đồng đáo hạn, hợp đồng vĩnh cửu không có ngày tham chiếu như vậy trong tương lai. Hợp đồng tương lai vĩnh cửu hoặc hoán đổi vĩnh cửu sử dụng cơ chế khác để hợp nhất giá định kỳ, gọi là tỷ lệ funding.
Mục đích của tỷ lệ funding là nhằm giữ cho giá hợp đồng phù hợp với giá giao ngay của tài sản cơ sở, tránh độ sai lệch lớn.
Cần lưu ý rằng tỷ lệ funding là khoản phí được thỏa thuận giữa hai bên trong hợp đồng (các bên mua và bán) — không phải phí do sàn giao dịch thu.
Ví dụ, nếu giá trị của hợp đồng vĩnh cửu tiếp tục tăng, tại sao những người bán short (thuộc bên bán) lại tiếp tục giữ một hợp đồng chờ khớp vô thời hạn? Tỷ lệ funding giúp cân bằng tình huống như trên. Tỷ lệ funding tự thay đổi và do thị trường xác định.
Hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu BTC hoạt động như thế nào?
Ví dụ: nếu hợp đồng hoán đổi vĩnh cửu được giao dịch ở mức 9.000 USD nhưng giá giao ngay của BTC là 9.005 USD, tỷ lệ funding sẽ âm (để bù đắp chênh lệch giá). Tỷ lệ funding âm có nghĩa là người nắm giữ vị thế bán phải trả tiền cho người nắm giữ vị thế mua.
Ngược lại, nếu giá của hợp đồng cao hơn giá giao ngay, tỷ lệ funding sẽ dương — người nắm giữ hợp đồng vị thế mua phải trả tiền cho người nắm giữ hợp đồng vị thế bán.
Trong cả hai trường hợp này, tỷ lệ funding thúc đẩy việc mở vị thế mới, từ đó có thể đưa giá hợp đồng đến gần hơn với giá giao ngay.
Các khoản thanh toán tỷ lệ funding được thực hiện 8 giờ một lần trên hầu hết sàn giao dịch, bao gồm cả OKX, miễn là người nắm giữ hợp đồng giữ vị thế của mình ở trạng thái chờ khớp. Mặt khác, lãi & lỗ được ghi nhận tại thời điểm thanh toán hằng ngày và được tự động ghi có vào tài khoản của chủ sở hữu.
Dữ liệu tỷ lệ funding, hiển thị như bên dưới, có thể được sử dụng để nhanh chóng đánh giá xu hướng và hiệu suất của thị trường trong bất kỳ khoảng thời gian nào. Một lần nữa, tỷ lệfunding dương cho thấy thị trường nhìn chung tăng giá — giá hợp đồng hoán đổi cao hơn giá giao ngay. Tỷ lệ funding âm cho thấy tâm lý giảm giá, nghĩa là giá hợp đồng hoán đổi thấp hơn giá giao ngay.
Tỷ Lệ Funding Hoán Đổi Vĩnh Cửu BTC. Nguồn: OKX.com
Quyền chọn Bitcoin
Giống như hợp đồng tương lai Bitcoin, quyền chọn cũng là sản phẩm phái sinh theo dõi giá Bitcoin theo thời gian. Tuy nhiên, không giống như hợp đồng tương lai tiêu chuẩn — trong đó hai bên đồng ý về ngày và giá để mua hoặc bán tài sản cơ sở — với quyền chọn, bạn thực sự mua “quyền chọn” hoặc quyền mua hoặc bán tài sản ở một mức giá đã định trong tương lai.
Mặc dù quyền chọn tiền mã hóa ra đời trễ hơn so với hợp đồng tương lai, nhưng trong tháng này, quyền chọn Bitcoin đã đạt mức cao nhất mọi thời đại là hơn 1 tỷ USD tính theo Hợp đồng mở (OI). OI biểu thị tổng giá trị (thường là USD) của các hợp đồng quyền chọn hiện chưa thanh toán. Hợp đồng mở ngày càng tăng thường cho thấy dòng vốn mới đổ vào thị trường.
Tổng Giá Trị Hợp Đồng Mở Quyền Chọn BTC. Nguồn: Skew.com
Quyền chọn mua và Quyền chọn bán
Có hai loại hợp đồng quyền chọn, quyền chọn mua và quyền chọn bán. Quyền chọn mua cung cấp cho chủ sở hữu quyền mua tài sản cơ sở vào một ngày đã định (đáo hạn) và quyền chọn bán cho chủ sở hữu quyền bán tài sản đó. Mỗi quyền chọn, tùy thuộc vào các điều kiện liên quan, có giá thị trường, được gọi là phí quyền chọn.
Hợp đồng quyền chọn cũng có hai loại, kiểu Mỹ và kiểu châu Âu. Quyền chọn kiểu Mỹ có thể được thực hiện - nghĩa là người nắm giữ mua hoặc bán - vào bất kỳ thời điểm nào trước ngày đáo hạn, trong khi quyền chọn kiểu Châu Âu chỉ có thể được thực hiện vào ngày đáo hạn. OKX hỗ trợ quyền chọn kiểu châu Âu.
Sở hữu quyền chọn có nghĩa là nếu người nắm giữ quyết định không thực hiện quyền mua hoặc bán của họ vào ngày đáo hạn, thì hợp đồng sẽ mất hiệu lực. Người nắm giữ không cần phải thực hiện quyền mua hoặc bán, nhưng họ sẽ mất phí quyền chọn — mức giá mà họ đã trả cho hợp đồng.
Quyền chọn cũng được thanh toán bằng tiền mặt để thuận tiện giao dịch, nhưng tồn tại những rủi ro rất khác so với hợp đồng tương lai. Với hợp đồng tương lai, không có giới hạn rủi ro và phần thưởng đối với một trong hai bên giao dịch (giá Bitcoin có thể biến động theo mọi hướng trước khi thanh toán). Nhưng với quyền chọn, người mua có tiềm năng lợi nhuận không giới hạn và tổn thất hạn chế, trong khi người bán quyền chọn có tổn thất tiềm ẩn không giới hạn và lợi nhuận rất hạn chế (theo như giải thích bên dưới).
Hợp đồng quyền chọn Bitcoin hoạt động như thế nào?
Nếu Bitcoin đang giao dịch ở mức 10.000 USD ngày hôm nay và lần này, Robbie tin rằng giá sẽ cao hơn vào một ngày nhất định trong tương lai (giả sử một tháng sau), anh ấy có thể mua một quyền chọn mua. Quyền chọn mua của Robbie có giá thực hiện (giá mà BTC có thể được mua trong tương lai) là 10.000 USD trở xuống.
Nếu một tháng sau Bitcoin giao dịch ở mức 15.000 USD, Robbie có thể thực hiện quyền chọn mua của mình và mua Bitcoin với giá 10.000 USD để kiếm lợi nhuận ngay lập tức. Ngược lại, nếu sau một tháng Bitcoin giao dịch ở mức 9,000 USD, Robbie có thể để quyền chọn của mình hết hiệu lực.
Tuy nhiên, chúng ta chưa xem xét phí quyền chọn trong cả hai trường hợp này. Phí quyền chọn là số tiền Robbie sẽ trả để mua quyền chọn mua — giá thị trường của quyền chọn. Nếu phí quyền chọn là 1.500 USD, Robbie sẽ trả 1.500 USD hôm nay để có quyền mua Bitcoin với giá 10.000 USD một tháng sau đó.
Điều này có nghĩa là, đối với Robbie, giá hòa vốn thực sự là 10.000 USD + 1.500 USD = 11.500 USD — vì vậy Robbie cần BTC cao hơn 11.500 USD để kiếm được lợi nhuận. Nếu Robbie để quyền chọn của mình hết hiệu lực, anh ta sẽ chỉ mất phí quyền chọn 1.500 USD.
Vì vậy, trên thực tế, trong khi tiềm năng kiếm lời của Robbie là không giới hạn (hoặc chỉ bị giới hạn bởi giá Bitcoin), tổn thất của Robbie bị giới hạn bởi phí quyền chọn mà anh đã trả. Trong bất kỳ trường hợp nào, Robbie cũng không thể chịu lỗ nhiều hơn phí quyền chọn trong hợp đồng này.
Tiếp đến là Adam, người tin rằng giá Bitcoin sẽ giảm trong tháng tới. Adam có thể mua một quyền chọn bán với giá thực hiện là 10.000 USD. Điều này nghĩa là, Adam sẽ có quyền chọn bán Bitcoin với giá 10.000 USD vào tháng sau, bất kể giá giao ngay là bao nhiêu.
Sau một tháng, nếu Bitcoin được giao dịch thấp hơn 10.000 USD, giả sử ở mức 8.000 USD, Adam sẽ kiếm được lợi nhuận bằng cách thực hiện quyền chọn của mình - bán BTC với giá cao hơn 2.000 USD so với giá thị trường. Nếu BTC đang giao dịch cao hơn 10.000 USD, anh ấy có thể để quyền chọn của mình hết hiệu lực.
Adam cũng sẽ phải trả phí quyền chọn để mua quyền chọn này, và giống như Robbie, phí quyền chọn cũng là số tiền tối đa mà anh ấy mạo hiểm trong hợp đồng này.
Mặt khác, chúng ta có những người bán quyền chọn hoặc người viết hợp đồng, là đối tác của Robbie và Adam và đã đồng ý bán cho họ quyền chọn mua cũng như quyền chọn bán tương ứng. Về cơ bản, người bán quyền chọn hứa hẹn sẽ bán và mua BTC theo yêu cầu, để đổi lấy phí quyền chọn do Robbie và Adam chi trả.
Xét về rủi ro, người bán quyền chọn có lợi nhuận bị giới hạn bởi phí quyền chọn mà họ tính, nhưng tổn thất tiềm ẩn thì không giới hạn, vì họ sẽ phải mua hoặc bán BTC nếu thực hiện quyền chọn, bất kể chênh lệch giữa giá giao ngay và giá thực hiện là bao nhiêu. Điều này có thể được giải thích thêm thông qua chế độ xem Thị Trường Quyền Chọn Bitcoin OKX bên dưới.
Quyền chọn mua và quyền chọn bán có ngày đáo hạn vào 25/09/2020 được hiển thị trong biểu đồ trên. Vòng tròn màu xanh biểu thị các hợp đồng quyền chọn có giá thực hiện là 11.000 USD, nghĩa là người nắm giữ quyền chọn mua cho hợp đồng này sẽ có thể mua Bitcoin với giá 11.000 USD vào ngày 25/09, trong khi người nắm giữ quyền chọn bán sẽ có thể bán Bitcoin với giá tương tự. Các vòng tròn màu xanh lá cây và màu đỏ biểu thị giá đánh dấu, đây là chỉ báo dựa trên giá trị trung bình về định giá thị trường, trong khi dữ liệu “Bid1” và “Ask1” phản ánh giá chào bán hiện tại của thị trường.
Nếu hôm nay Robbie mua quyền chọn mua này, anh ấy sẽ trả giá chào bán tốt nhất – là $1.373,08 trong ảnh chụp màn hình phía trên – đây là phí quyền chọn để Robbie có quyền mua Bitcoin ở mức $11.000 vào ngày 25/09. Tương tự, Adam sẽ trả 2.712,90 USD để mua quyền chọn bán của mình để có quyền bán Bitcoin với giá 11.000 USD vào ngày 25/09.
Sự khác biệt về phí quyền chọn này thể hiện tâm lý thị trường, trong đó đối tác đồng ý mua Bitcoin của Adam tin rằng đó là phi vụ cá cược rủi ro hơn so với bên đồng ý bán cho Robbie.
Hợp Đồng Mở Theo Giá Thực Hiện là dữ liệu có thể cho thấy triển vọng của thị trường ngay lập tức, thể hiện trong biểu đồ dưới đây.
Hợp Đồng Mở Quyền Chọn BTC Theo Giá Thực Hiện. Nguồn: Skew.com
Biểu đồ này hiển thị giá trị (tính bằng BTC) của quyền chọn chưa đáo hạn (quyền chọn mua + quyền chọn bán) ở các mức giá thực hiện khác nhau. Bạn có thể thấy hầu hết nhà giao dịch đều có hợp đồng quyền chọn với giá thực hiện là 10.125 USD, tiếp đến là 7.250 USD và 11.250 USD. Dữ liệu này nhấn mạnh ba mức giá thực hiện phổ biến nhất, đang áp dụng đối với Bitcoin — và khoảng giá dự kiến trong tương lai gần.
Tại sao mọi người mua và bán BTC thông qua hợp đồng quyền chọn?
Hợp đồng quyền chọn, giống như hợp đồng tương lai, cũng là công cụ quản lý rủi ro, nhưng có phần linh hoạt hơn vì không đòi hỏi người mua thực hiện bất kỳ nghĩa vụ nào.
Một lần nữa, chúng ta có thể thảo luận về thợ đào Bitcoin, bên hưởng lợi tiềm năng của những hợp đồng này, nơi họ có thể mua quyền chọn bán nhằm đảm bảo tỷ lệ nhất định cho BTC đã khai thác trong tương lai. Tuy nhiên, không giống như hợp đồng tương lai khi thợ đào có nghĩa vụ bán BTC của mình bất kể với mức giá bao nhiêu, trong hợp đồng quyền chọn, họ có thể chọn không bán nếu giá Bitcoin tăng đáng kể.
Đầu cơ vẫn là lý do khác cho việc sử dụng quyền chọn, bởi chúng cho phép nhà giao dịch thận trọng đặt cược với số tiền rủi ro nhỏ hơn nhiều (phí quyền chọn) so với hợp đồng tương lai.
Công cụ phái sinh và độ uy tín của Bitcoin
Công cụ phái sinh như hợp đồng tương lai và quyền chọn hỗ trợ xác định giá của tài sản cơ sở — quá trình xác định giá của thị trường — bằng cách cung cấp cho thị trường những công cụ cần thiết để thể hiện tâm lý thị trường. Chẳng hạn, vì không có công cụ phái sinh, nhà đầu tư Bitcoin phần lớn phải mua và nắm giữ chính lượng Bitcoin đó, điều này đã gây ra bong bóng Bitcoin vào năm 2017, khi giá tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại.
Chỉ sau khi CME và Cboe ra mắt hợp đồng tương lai Bitcoin, những người bán short trên thị trường mới có thể làm vỡ bong bóng.
Dù sự sụp đổ sau đó và “mùa đông tiền mã hóa” năm 2018 đã tác động mạnh lên thị trường, nó cũng thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển, khi giá cả ổn định, cho phép công nghệ và sự chấp nhận một lần nữa trở lại vị thế hàng đầu.
Cuối cùng, để Bitcoin trở thành loại tài sản được chấp nhận rộng rãi, nhiều người cho rằng cần có thị trường giao dịch minh bạch, khó bị thao túng.
Để đạt được điều này sẽ cần một dòng vốn mới, tăng tính thanh khoản, giảm biến động, quá trình hình thành giá tự nhiên và sự tin tưởng của các nhà đầu tư tổ chức quy mô lớn. Mỗi sản phẩm phái sinh chất lượng đều có khả năng đưa Bitcoin đến gần hơn với việc được hợp pháp hóa.
OKX Insights trình bày báo cáo phân tích thị trường, tính năng chuyên sâu và tin tức chọn lọc từ những chuyên gia tiền mã hóa.
Ngoài các cặp giao dịch phong phú, các dịch vụ tài chính phi tập trung và nhiều cơ hội kiếm crypto , chúng tôi còn cung cấp bot giao dịch crypto tùy biến giúp các nhà giao dịch tận dụng những chiến lược giao dịch tự động đa dạng. Trong hướng dẫn này, chúng ta sẽ tìm hiểu:
31 thg 10, 2025
32
OKX
Chiến lược
Cách giao dịch lô tiền mã hóa trên Thị trường Liquid của OKX
Một trong những sản phẩm và dịch vụ tiên tiến được cung cấp trên OKX là giao dịch lô, khả dụng trên Thị trường Liquid của chúng tôi. Giao dịch lô cho phép người dùng vào hoặc thoát các vị thế tiền mã hóa quan trọng mà không gặp rủi ro trượt giá. Thị trường Liquid của OKX cho phép bạn giao dịch lô nhiều công cụ được hỗ trợ trên sàn giao dịch và triển khai các chiến lược giao dịch đa leg tiên tiến hơn.
30 thg 10, 2025
Trung cấp
36
Công cụ Giao dịch
Hướng dẫn giao dịch
Crypto TradingView: Hướng dẫn giao dịch bằng TradingView
TradingView từ lâu đã trở thành nền tảng được các nhà giao dịch ưa thích. Nền tảng này cung cấp bộ công cụ giao dịch và biểu đồ toàn diện cho phép các nhà giao dịch đưa ra quyết định sáng suốt cũng nh
30 thg 10, 2025
23
Hợp đồng tương lai
Chiến lược
Chiến lược giao dịch hợp đồng futures crypto tốt nhất
Khi tiền mã hóa ngày càng phổ biến, hợp đồng futures được phát triển để cung cấp tính thanh khoản và nguồn lực lớn hơn cho những nhà giao dịch tích cực tham gia vào thị trường. Hợp đồng futures tiền mã hóa cho phép dễ dàng suy đoán về biến động giá trong tương lai bằng cách sử dụng đòn bẩy lớn. Tuy nhiên, thị trường futures đòi hỏi nhà giao dịch phải có kiến thức về các chiến thuật giao dịch khác nhau để giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận.
28 thg 10, 2025
4
Bảo Mật An Toàn
Tự lưu ký
Cách tự lưu ký đơn giản: Làm sao để tự lưu trữ crypto?
Crypto cho phép chúng ta kiểm soát tài sản của mình, nhưng với quyền lực mạnh mẽ luôn đi kèm trách nhiệm nặng nề. Khi nói đến việc lưu trữ tài sản kỹ thuật số, bạn có thể chọn ủy thác chúng cho một sà